Saturday, July 28, 2018

अॅथेन्सचं विद्यालय

ओळख कलाकृतींची

अॅथेन्सचं विद्यालय (The school of Athens)

कल्पना करा एका कलात्मक पद्धतीनं बांधलेल्या महालामध्ये एक प्रशस्त, भव्य दालन आहे.. त्यामध्ये सारी मराठी साहित्याच्या पुस्तकांचं ग्रंथालय आहे.. आता कल्पना करा की या दालनाच्या भिंतींवर कुणीतरी अगदी खरी वाटणारी चित्रं रंगवलीयेत.. या चित्रांमध्ये आपल्याला मराठी साहित्यात महत्वाचं योगदान देणारे सर्व काळातील सारे साहित्यिक आहेत.. आणि महत्वाचं म्हणजे चित्रांमध्ये भेटणारे साहित्यिक गप्पा मारण्यात, लिहिण्यात, विचार करण्यात गुंग आहेत अशी कल्पना करा.. काय जिवंतपणा येईल ना त्या ग्रंथालयाला ?
नेमकी हीच कल्पना काही शतकांपूर्वी ग्रीसमध्ये प्रत्यक्षात आणण्यात आली.. आणि त्यातून साकारलं गेलं एक महान चित्र.. रोममधल्या पोपच्या निवासस्थानी असणाऱ्या ग्रंथालयांच्या भिंतींवर अशी चित्रं काढायची होती.. 'अथेन्सचं विद्यालय' हे चित्र राफेलनं एका भिंतीवर काढलं.. हे चित्र त्यानं १५०९ ते १५११ च्या दरम्यान काढलं..

या चित्राची खासियत म्हणजे या चित्रात आपल्याला ग्रीसमधले (वेगवेगळ्या काळात होऊन गेलेले) तत्वज्ञ, विचारवंत, गणिती वगैरे मंडळी एकदम जिवंतपणे काहीतरी करताना दिसतात..  अगदी मध्यभागी आपल्याला प्लेटो आणि ऍरिस्टोटल बोलत येताना दिसतात.. दोघांच्याही हातामध्ये पुस्तकं आहेत - स्वत: लिहिलेली.. त्यांच्या चेहऱ्यावरचे हावभाव पाहा - दोघं काहीतरी मुद्द्यावर तावातावानं चर्चा करताना दिसतात.. प्लेटो वर बोट दाखवून स्वर्ग दाखवतोय तर ऍरिस्टोटल मात्र जमीन दाखवतोय..

राफेलनं जवळपास ६० व्यक्तींना यात दाखवलंय.. यातले अनेकजण राफेलच्या आधीच्या काळात होऊन गेले होते.. अशा लोकांची त्यानं त्याकाळी अस्तित्वात असणारी चित्रं, शिल्पं पाहून चित्रं काढली.. या चित्रात आपल्याला पायथागोरस, युक्लिड सारखे गणितीही भेटतात..

या चित्रातल्या लोकांच्या ओळखीबाबत तज्ञ मंडळींची मतमतांतरे आहेत.. एक गोष्ट मात्र नक्की - राफेलचं हे चित्र इतिहासात अजरामर झालं !!

- दुष्यंत पाटील

#ज्ञानभाषामराठीप्रतिष्ठान
#माझीशाळामाझीभाषा
#कारागिरी


संदर्भ :

Raphael - लेखक: Strachey, Henry ( प्रकाशन वर्ष 1902)

Journal of Humanistic Mathematics - Vol 2 Issue 2 July 2012 (लेखक: Robert Haas)
(http://scholarship.claremont.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1050&context=jhm)

विकिपीडिया
https://en.wikipedia.org/wiki/The_School_of_Athens



 

No comments:

Post a Comment